ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ที่แปลงนานายนิยม เหลือผล พื้นที่ 5 ไร่ บ้านม่วงหวาน ต.หนองผือ อ.เขาวง จ.กาฬสินธุ์ นายวัชระ กระแสร์ฉัตร นายอำเภอเขาวง เป็นประธานลงแขกสามัคคีเกี่ยวข้าวนาแปลงใหญ่อำเภอเขาวง โดยมีนายธงชัย คำมูลศรี เกษตรอำเภอเขาวง นายอดิศักดิ์ วรบุตร หน.กลุ่มถ่ายทอดวิทยาการเมล็ดพันธุ์ดี ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าว จ.กาฬสินธุ์ ร.อ.สุรพรร ฮุมเปือย และกำลังเจ้าหน้าที่ทหารร่วมลงแขกเกี่ยวข้าว พร้อมนายประสาท พิมเภา ผู้ใหญ่บ้าน หมู่ที่ 1 บ้านหนองผือ ต.หนองผือ อ.เขาวง ในฐานะประธานกลุ่มนาแปลงใหญ่อำเภอเขาวง นำสมาชิกร่วมกิจกรรมลงแขกแบบเรียบง่าย พอเพียงตามแนวพระราชดำริในพระบาทสมเด็จพระประมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ ๙
นายธงชัย มูลคำศรี เกษตรอำเภอเขาวง จ.กาฬสินธุ์ กล่าวว่า การส่งเสริมนาแปลงใหญ่ในพื้นที่อำเภอเขาวงได้รับการตอบรับเป็นอย่างดีตั้งแต่ปี 2557 ที่ยังได้มีการต่อยอดพัฒนาวิถีการทำนาต่อไปเรื่อยๆ ในทุกๆ ปี โดยปีนี้ความเข้มแข็งและความสามัคคีของชาวนาในตำบลหนองผือที่เป็นสมาชิกนาแปลงใหญ่ 228 ราย มีนาข้าวกว่า 3,119 ไร่ แบ่งเป็นข้าวเหนียว กข 6 ประมาณ 1,700 ไร่
โดยกำหนดเป็นการปลูกข้าวตามการขึ้นทะเบียน GI ส่วนที่เหลือประมาณ 1,400 ไร่นั้นเป็นข้าวหอมมะลิ 105 โดยมีอัตราเฉลี่ยผลผลิตที่ 400-420 กิโลกรัมต่อไร่ เป็นการทำนาแบบเกษตรปลอดภัยโดยใช้ปุ๋ยพืชสด ปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพ และปุ๋ยคอก ข้าวที่ได้จะมีทั้งส่วนที่นำไปเป็นเมล็ดพันธุ์เพื่อจำหน่ายกิโลกรัมละ 20 บาท การนำเมล็ดพันธุ์ข้าวเข้าร่วมหุ้นของกลุ่มนาแปลงใหญ่ การสีเป็นข้าวสารจำหน่าย และการเหลือไว้เก็บกินตลอดทั้งปี
“ข้าวนาแปลงใหญ่ที่เก็บเกี่ยวกันอยู่นี้ยังไม่มีการขายให้กับนายทุนหรือโรงสีเพราะยังอยู่ในขั้นตอนการเก็บเกี่ยวตามภูมิปัญญาดั้งเดิมของชาวผู้ไทย"
นายประสาท พิมเภา ผู้ใหญ่บ้านหนองผือ หมู่ที่ 1 ในฐานประธานกลุ่มนาแปลงใหญ่ อ.เขาวง ระบุว่า สมาชิกแปลงใหญ่ 228 รายได้ร่วมกันปลูกข้าวและเข้าร่วมกลุ่มกัน โดยแปลงนาทั้งหมดเป็นข้าวพันธุ์ดีระดับต้นๆ ของประเทศ อย่างข้าวเหนียวเขาวงที่ใช้พันธุ์ข้าว กข 6 จดสิทธิบัตรเป็นข้าว GI ส่วนข้าวหอมมะลิก็เป็นข้าวชนะเลิศจากการประกวดข้าวระดับประเทศมาหลายสมัย นอกจากนี้ยังเป็นศูนย์ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวเพื่อเพิ่มศักยภาพข้าวให้ดียิ่งขึ้นอีก
ทั้งนี้ การรวมกลุ่มทำนาแปลงใหญ่ช่วยลดต้นทุนการทำนาลงได้อย่างมาก ตั้งแต่เริ่มหว่านกล้าข้าว การปักดำ การเกี่ยวข้าว และขั้นตอนต่อจากนี้จะเป็นการนวดข้าว การตีข้าวซึ่งจะยึดถือวัฒนธรรมดั้งเดิมตั้งแต่สมัยบรรพบุรุษมาใช้ รวมถึงใช้แรงงานคนไม่ใช้สารเคมีเป็นนาข้าวปลอดภัย ด้วยการส่งเสริมจากภาครัฐทั้งเกษตรอำเภอ และศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าว จ.กาฬสินธุ์ และพาณิชย์จังหวัดกาฬสินธุ์ ที่ขับเคลื่อนไปพร้อมๆ กับชาวนา ทำให้กลุ่มนาแปลงใหญ่ของ อ.เขาวงมีเครือข่ายครอบคลุมทั้งตำบล มีผลผลิตเพิ่มขึ้นและคุณภาพข้าวก็เพิ่มขึ้น
กลุ่มนาแปลงใหญ่มีการลงแขกช่วยดำนา ช่วยเกี่ยวข้าว ช่วยลดต้นทุนการทำงานจากการจ้างแรงงานลงได้มาก โดยได้ลงแขกตั้งแต่เริ่มหว่าน ปักดำ จนถึงการเกี่ยวข้าวโดยแบ่งเป็น 2 กลุ่ม ในการเกี่ยวเริ่มมาตั้งแต่วันที่ 12 พ.ย. จนวันนี้เป็นจุดสุดท้าย โดยข้าวเขาวงจะเก็บเกี่ยวในช่วงที่ข้าวเป็นพลับพลึง ที่จะเกี่ยวแล้วจะตากรวงข้าวเอาไว้ 3 แดด ก่อนจะมัดข้าวและเก็บขึ้นจากนา สำหรับปีนี้จะพิเศษกว่าทุกๆ ปีเพราะกลุ่มนาแปลงใหญ่จะย้อนวิธีการทำนาแบบดั้งเดิมตามวิถีของผู้ไทยด้วยขั้นตอนโฮมลาน หรือการอบ เป็นเวลา 15 วัน ก่อนจะนวดและตีข้าวจากแรงงานคนทั้งหมด
“เมื่อได้ข้าวเปลือกแล้วก็จะเก็บขึ้นยุ้งฉาง ซึ่งจะแยกออกเป็นแปลงนาเมล็ดพันธุ์ข้าว แปลงนาส่งข้าวประกวด และข้าวสารที่จะจำหน่ายสู่ผู้บริโภคสำหรับคนที่ต้องการข้าวเขาวงแท้ๆ จากท้องทุ่งจริงๆ” นายประสาทกล่าว
สำหรับตำบลหนองผือ อ.เขาวง จ.กาฬสินธุ์ ถือเป็นแหล่งปลูกข้าวคุณภาพที่สำคัญของจังหวัดกาฬสินธุ์ ทั้งในด้านการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวที่มีคุณภาพทั้งข้าวหอมมะลิ 105 และข้าวเหนียว กข 6 รวมถึงข้าวสารคุณภาพโดยเฉพาะข้าวเหนียวเขาวง ซึ่งเป็นข้าวยอดนิยมขึ้นทะเบียน GI ส่วนข้าวหอมมะลิมีดีกรีเป็นแชมป์จากการประกวดข้าวระดับประเทศปี 2558/59 และกวาดรางวัลมาทุกรายการ ทำให้ข้าวเจ้าและข้าวเหนียวเขาวงเป็นที่ต้องการของตลาดมาก