นายเอกนิติ นิติทัณฑ์ประภาศ ผู้อำนวยการสำนักงานคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจ (สคร.) ในฐานะกรรมการและเลขานุการ คนร. เผยผลการประชุม คนร. ครั้งที่ 3/2560 เมื่อวันที่ 17กรกฎาคม 2560 โดยมีพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี เป็นประธาน สรุปได้ดังนี้
1. คนร. ได้รับทราบความคืบหน้าของร่างพระราชบัญญัติการพัฒนาการกำกับดูแลและบริหารรัฐวิสาหกิจ พ.ศ. .... (ร่าง พ.ร.บ. พัฒนารัฐวิสาหกิจฯ) โดยปัจจุบัน คนร. ได้เสนอความเห็นยืนยันร่างพระราชบัญญัติฉบับที่คณะกรรมการกฤษฎีกา (คณะพิเศษ) ได้ตรวจพิจารณาแล้วเสร็จต่อสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีแล้ว เพื่อนำเสนอคณะรัฐมนตรีและดำเนินการตามขั้นตอนต่อไป ซึ่งหลักการ 6 เรื่องสำคัญของร่าง พ.ร.บ. พัฒนารัฐวิสาหกิจฯ คือ
1) จัดตั้ง คนร. ซึ่งเป็นคณะกรรมการระดับชาติเพื่อกำหนดนโยบายและกำกับดูแลรัฐวิสาหกิจอย่างมีประสิทธิภาพและเป็นระบบ
2) มีแผนยุทธศาสตร์รัฐวิสาหกิจเพื่อกำหนดทิศทางการพัฒนารัฐวิสาหกิจให้สอดคล้องแผนพัฒนาฯ และยุทธศาสตร์ชาติ
3) มีกระบวนการสรรหากรรมการที่ชัดเจนและนำสรรถนะหลักและความรู้ที่จำเป็น (Skill Matrix) มาใช้
4) มีกลไกระบบการกำกับดูแลที่ดี (Good Governance) เพื่อเปิดเผยข้อมูลให้เกิดความโปร่งใสและส่งเสริมความรับผิดรับชอบในการดำเนินนโยบายของรัฐบาล (Transparency & Accountability)
5) พัฒนาระบบประเมินผลที่เชื่อมโยงกับแผนยุทธศาสตร์รัฐวิสาหกิจและนโยบายอย่างเป็นระบบ
และ 6) จัดตั้งบรรษัทวิสาหกิจแห่งชาติเพื่อทำหน้าที่เป็นเจ้าของและพัฒนารัฐวิสาหกิจที่เป็นบริษัทจำกัดในฐานะผู้ถือหุ้นเชิงรุก (Active Shareholder) ซึ่ง ร่าง พ.ร.บ. พัฒนารัฐวิสาหกิจฯ จะทำให้การพัฒนาการกำกับดูแลและบริหารรัฐวิสาหกิจมีความบูรณาการ ในภาพรวม เป็นระบบ และโปร่งใส มากยิ่งขึ้น
2. คนร. ได้รับทราบความคืบหน้าการจัดทำแผนยุทธศาสตร์รัฐวิสาหกิจ ปัจจุบัน สคร. ในฐานะฝ่ายเลขานุการ คนร. ได้ร่วมกับสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) และกระทรวงเจ้าสังกัดของรัฐวิสาหกิจ จัดทำแผนยุทธศาสตร์รัฐวิสาหกิจรายสาขา ปี 2560 – 2564 ตามที่ คนร. มอบหมาย และได้จัดส่งให้รัฐวิสาหกิจนำแผนยุทธศาสตร์รัฐวิสาหกิจภาพรวมและรายสาขาไปใช้ในการจัดทำแผนการดำเนินงานของรัฐวิสาหกิจต่อไป ทั้งนี้ การดำเนินการข้างต้นเป็นการนำหลักการสำคัญของร่าง พ.ร.บ. พัฒนารัฐวิสาหกิจฯ มาปรับใช้กับการดำเนินงานในปัจจุบัน เพื่อให้เกิดการพัฒนารัฐวิสาหกิจอย่างเป็นระบบและสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ
3. คนร. ได้รับทราบแนวทางการแต่งตั้งกรรมการรัฐวิสาหกิจ เพื่อให้การสรรหากรรมการรัฐวิสาหกิจเป็นไปอย่างโปร่งใส สอดคล้องกับแนวทางการปฏิรูปรัฐวิสาหกิจและการกำกับกิจการที่ดี โดยการนำสมรรถนะหลัก และความรู้ที่จำเป็น (Skill Matrix) มาใช้ในการสรรหากรรมการรัฐวิสาหกิจ เพื่อให้ได้กรรมการที่มีความรู้และความสามารถตรงกับความต้องการของรัฐวิสาหกิจ และเปิดโอกาสให้ผู้ทรงคุณวุฒิที่มีประสบการณ์ในภาคธุรกิจเข้ามาเป็นกรรมการในรัฐวิสาหกิจ เพื่อเพิ่มมุมมองในเชิงธุรกิจในการบริหารจัดการรัฐวิสาหกิจมากยิ่งขึ้น รวมทั้งกำหนดให้มีผู้แทนกระทรวงเจ้าสังกัดของรัฐวิสาหกิจที่เป็นข้าราชการประจำในกระทรวงเจ้าสังกัด ซึ่งไม่อยู่ในหน่วยงานที่ทำหน้าที่กำกับดูแลการประกอบกิจการของรัฐวิสาหกิจนั้น (Regulator) เป็นกรรมการในคณะกรรมการรัฐวิสาหกิจ นอกจากนี้ เพื่อให้เกิดความโปร่งใสและธรรมาภิบาลที่ดีในการบริหารจัดการรัฐวิสาหกิจ ได้กำหนดให้ไม่แต่งตั้งสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ข้าราชการการเมือง และผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองเป็นกรรมการในคณะกรรมการรัฐวิสาหกิจเพิ่มเติมด้วย ทั้งนี้ การดำเนินการข้างต้นเป็นการนำหลักการสำคัญของร่าง พ.ร.บ. พัฒนารัฐวิสาหกิจฯ มาปรับใช้กับการดำเนินงานในปัจจุบัน เพื่อให้มีกระบวนการสรรหากรรมการรัฐวิสาหกิจที่โปร่งใสและได้กรรมการรัฐวิสาหกิจที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญมาพัฒนารัฐวิสาหกิจ
4. การแก้ไขปัญหาของรัฐวิสาหกิจ 7 แห่ง
คนร. ได้รับทราบรายงานความคืบหน้าดำเนินการแก้ไขปัญหารัฐวิสาหกิจทั้ง 7 แห่ง ซึ่งปัจจุบันอยู่ระหว่างดำเนินการตามแผนการแก้ไขปัญหาองค์กรประจำปี 2560 โดยมีสาระสำคัญของข้อสั่งการดังนี้
4.1 ธนาคารพัฒนาวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมแห่งประเทศไทย (ธพว.) โดยส่วนใหญ่มีผลการดำเนินงานที่ดีขึ้นและเป็นไปตามแผนที่กำหนด ซึ่ง คนร. ได้เน้นย้ำให้ให้ ธพว. สร้างความแข็งแกร่งแก่ SMEs ให้เข้าถึงแหล่งเงินทุนและสนับสนุนการให้ความรู้แก่ผู้ประกอบการ SMEs ได้อย่างต่อเนื่อง โดยให้ ธพว. เร่งดำเนินการช่วยเหลือ SMEs ในวงเงิน 38,000 ล้านบาท ภายใต้มาตรการช่วยเหลือ SME ที่คณะรัฐมนตรีได้มีมติไว้ และเร่งดำเนินการสอบสวนข้อเท็จจริงตามแผนที่กำหนดให้แล้วเสร็จทั้งหมดภายในเดือนกันยายน 2560
4.2 ธนาคารอิสลามแห่งประเทศไทย (ธอท.) ได้ดำเนินการโอนหนี้ที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้ (NPF) ในส่วนของลูกค้าที่ไม่ใช่มุสลิมไปยังบริษัทบริหารสินทรัพย์ ธนาคารอิสลามแห่งประเทศไทย จำกัด (IAM) เมื่อเดือนมิถุนายน 2560 และยังอยู่ระหว่างการสรรหาพันธมิตรที่มีความเชี่ยวชาญเพื่อเข้าร่วมดำเนินกิจการ ทั้งนี้ คนร. ได้ให้ ธอท. กำหนดขั้นตอนการหาพันธมิตรให้มีความโปร่งใสและเกิดประโยชน์สูงสุดกับภาครัฐ รวมทั้ง ให้ ธอท. จัดทำแผนปฏิบัติการระยะเร่งด่วนเพื่อให้ ธอท. สามารถดำเนินการได้ต่อเนื่องในระหว่างการสรรหาพันธมิตร
4.3 บริษัท ทีโอที จำกัด (มหาชน) (บมจ. ทีโอที) และบริษัท กสท โทรคมนาคม จำกัด (มหาชน) (บมจ. กสท) โดยปัจจุบันคณะรัฐมนตรีได้เห็นชอบให้จัดตั้งบริษัทโครงข่ายบรอดแบนด์แห่งชาติ จำกัด (NBN) ในการดำเนินธุรกิจเคเบิ้ลใยแก้วใต้น้ำและอินเตอร์เน็ตดาต้าเซ็นเตอร์ และบริษัท โครงข่ายระหว่างประเทศและศูนย์ข้อมูลอินเทอร์เน็ต จำกัด (NGDC) ในการดำเนินธุรกิจอินเทอร์เน็ตบรอดแบนด์ ซึ่ง คนร. ได้ให้ บมจ. ทีโอที และ บมจ. กสท เร่งจัดตั้งบริษัทลูกให้แล้วเสร็จภายในเดือนกรกฎาคม ๒๕๖๐ และเปิดให้บริการได้ภายในเดือนพฤศจิกายน 2560
4.4 บริษัท การบินไทย จำกัด (มหาชน) (บกท.) ในปี 2560 บกท. มีอัตราการขนส่งผู้โดยสาร (Cabin Factor) ที่ดีขึ้นและสูงสุดเป็นประวัติการณ์ โดย คนร. ขอให้ บกท. เร่งเพิ่มรายได้จากผู้โดยสารและเร่งนำระบบการบริหารรายได้และโครงข่ายที่อยู่ระหว่างการพัฒนามาใช้ และให้นำมาตรฐานอุตสาหกรรมมาใช้เป็นคู่เทียบในการพัฒนาประสิทธิภาพและความสามารถในการแข่งขันอย่างต่อเนื่อง
4.5 องค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ (ขสมก.) ได้รายงานความคืบหน้าการจัดหารถ NGV 489 คัน ซึ่งคาดว่าจะจัดหาได้ภายในปีนี้ โดย คนร. ได้ให้ ขสมก. พิจารณาความเหมาะสมและความคุ้มค่าในการจัดหารถโดยสารแต่ละประเภทเพื่อรองรับการบทบาทการเป็นผู้ประกอบการเดินรถและพัฒนาคุณภาพการให้บริการแก่ประชาชน
4.6 การรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) โดย คนร. ได้มอบหมายให้กระทรวงคมนาคมกำกับให้ รฟท. เร่งดำเนินการตามแผนการพัฒนาที่ดิน Non – Core และให้ทบทวนความเหมาะสมในการจัดตั้งบริษัทบริหารทรัพย์สินด้วย รวมทั้ง ให้มีแนวทางการนำรายได้ที่ได้รับจากการพัฒนาที่ดิน Non – Core มาชำระหนี้สินของ รฟท. อย่างเป็นระบบ นอกจากนี้ ให้สร้างความชัดเจนเกี่ยวกับรูปแบบ ผู้รับผิดชอบหลัก และแผนการบริหารจัดการรถไฟสายสีแดงโดยเร็วให้มีความพร้อมในการเปิดให้บริการในปี 2563 รวมทั้งให้กระทรวงคมนาคมสร้างความชัดเจนและความพร้อมในการจัดตั้งกรมการขนส่งทางรางและการจัดตั้งบริษัทบริหารทรัพย์สิน ให้แล้วเสร็จภายใน 3 เดือน
