ผู้สื่อข่าวรายงานจากพื้นที่อำเภอพบพระ จังหวัดตากมี ขนมข้าวแต๋น นางเล็ด รสชาติอร่อยที่บ้าน เกษตรพัฒนาหมู่ที่ 8 ตำบลพบพระอำเภอพบพระ จังหวัดตาก ข้าวแต๋น นางเล็ด ป้าวิไล หรือชาวบ้านกม. 8 เรียกว่าป้าหมึก เป็นคนจิตใจที่อัธยาศัยดี ทำข้าวแต๋น นางเล็ด ขาย ยอดขายดีทุกวัน มีพ่อค้าแม่ค้ามาสั่งจองเพียบผลิตแทบไม่ทัน

นางวิไล หมวกโค้งสูง หรือป้าหมึก อายุ 60 ปี อยู่บ้านเลขที่ 51 หมู่ 8 ต.พบพระ อ.พบพระ จ.ตาก เล่าให้ผู้สื่อข่าวฟังว่าเดิมทีป้าวิไลเป็นคนเกิดที่จังหวัด นครราชสีมาอำเภอขามสะแกแสงเดินทางมาอยู่อำเภอพบพระตั้งแต่ปี 2522 เมื่ออายุ 18-19 ปี สมัยนั้นอำเภอพบพระเป็นถนนลูกรัง มีลูกสาว 1 คน (เสียชีวิตเมื่ออายุ19ปี) ปัจจุบันอยู่ 2 คนกับสามีตนเองมีอาชีพทำไร่ปลูกผัก แต่เนื่องจากต้นทุนในปลูกผักปุ๋ยยา ราคาแพง ผลผลิตราคาตกต่ำ ประกอบกับ 2-3 ปีที่ผ่านมา เกิดวิกฤตการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด 19 ทำให้อยู่กับบ้านไม่ได้ค่อยออกไปไหนไปทำไร่แรงงานก็ไม่มีทำแล้วก็ขายลำบาก ตอนไหนอยู่ 2 คนกับสามีท้อแท้ลำบากใจมากแต่ก็ต้องสู้ชีวิตเกิดการท้อแท้ แต่ต้องสู้ต่อไปตนเองชอบทานข้าวแต๋น นางเล็ด ตนเองรองหันมาทำขนม ทำข้าวแต๋น นางเล็ด ขาย ยอดขายดีทุกวันกว่าจะมาถึงจุดนี้ได้ลองผิดลองถูกจนได้สูตร และเคล็ดลับในการทำขนมขนมข้าวแต๋น นางเล็ด รสชาติอร่อยตรงใจกับผู้บริโภค

ส่วนผสมการทำก็มีข้าวเหนียวเขี้ยวงู ข้าวเหนียวกข 6 ที่ซื้อมาจากทางภาคเหนือ จังหวัดเชียงราย และภาคอีสาน จากการลองผิดลองถูก เคล็ดลับง่ายๆ นำข้าวเหนียวเขี้ยวงูหรือ ข้าวเหนียว กข 6 เราเอาข้าวเหนียวมา มาล้างน้ำ ถึง 3 น้ำและน้ำที่ 4 แช่เลย หมัก ใช้เวลาประมาณ 5 ชั่วโมงแล้วนำมานึ่งประมาณ 10 นาทีต้องใช้ไฟแรงๆ ก่อนที่จะเอามานึ่ง ต้องให้ข้าวเหนียวน้ำ แห้งเสียก่อนและใช้ไฟแรงๆ ให้ไอขึ้นพอไอขึ้นเอาน้ำพุงพรมหน้าหน่อยนึงแล้วปิดฝาหม้อระหว่างปั้นเราก็ใช้เตาอีกลูกหนึ่งใช้ความร้อนอ่อนๆเพื่อให้ข้าวเหนียวอ่อนตัว และปันรูปใด้ง่าย แล้วก็นำไป ตากแดดอีก 2 วันหรือ 2 แดด พร้อมทอดได้เลยถ้ายังไม่ทอดเก็บสต๊อกไว้ทอด ส่วนมาก 2 วันทำ 1 ครั้งเพื่อจะได้ของสดๆและอร่อย 2 วันทอด 1 ครั้ง

ป้าวิไล หรือป้าหมึกยังเล่าเพิ่มเติมให้ผู้สื่อข่าวฟังอีกว่า เคล็ดลับในการทำ ต้องตื่นมาทำตั้งแต่ ตี 2 หรือตี 3 ให้แล้วเสร็จตอน ตี 5 เพราะว่าเวลานั้นเป็นช่วงอากาศเย็นสบายเนื่องจากปั้นข้าวแต๋น นางเล็ด ต้องใช้ความร้อนสูงและข้าวเหนียวต้องร้อนถึงจะปั้นออกมาสวยงามและต้องใช้ทีมงานทั้ง 3 คน ถึงจะทำได้โดยนึ่งข้าวเหนียวด้วย ปั้นด้วย และนำไปตากด้วย ต้องทำงานสัมพันธ์กันลองผิดลองถูกใช้เวลาเป็นปีถึงได้รสชาติดีๆและมียอดขายสูงสู้แล้วต้องสู้ให้สุดข้าวแต๋น นางเล็ด ขนมโบราณของคนภาคเหนือและภาคกลาง ทำเพื่อเลี้ยงแขก ในงานมงคลต่างๆ เช่น งานขึ้นบ้านใหม่แต่งงาน สงกรานต์ งานบุญต่างๆหลายคนอาจจะสับสนระหว่างข้าวแต้นและ นางเล็ด สังเกตง่ายมากข้าวแต่นที่มีน้ำตาลราดบนหน้า เรียกว่า "นางเล็ด" การทำให้ข้าวแต๋นมีรสชาติ ถ้าเป็นสูตรดั้งเดิมจะผสมน้ำแตงโมลงไปด้วยเรียกข้าวแต้นน้ำแตงโม ข้าวแต่นทำจากข้าวเหนียวนึ่ง เอามากดใส่พิมพ์แล้วเอาไปตากแดดให้แห้งแล้วเอามาทอด ข้าวแต๋นมีหลายชนิด ข้าวแต๋น แบบดั้งเดิม เรียกว่า ข้าวแต้นขาว อีกแบบหนึ่งเรียกข้าวแต๋นแดง ทั้งสองอย่งแตกต่างกันตรงที่ข้าวแต้นขาวจะไม่ใช้น้ำอ้อยคลุกข้าวให้เข้ากัน ก่อนกดใส่

อ้อยคลุกข้าวให้เข้ากัน ก่อนกดใส่พิมพ์แล้วเอาไปตาก แต่ข้าวแต๋นแดงจะคลุกน้ำอ้อยก่อนตาก ข้อแตกต่างอีกอย่างหนึ่งของข้าวแต่นทั้งสองชนิดก็คือ ข้าวแต๋นแดงนั้นเมื่อทอดแล้วไม่ต้องหยอดน้ำอ้อยเคี่ยว เพราะมีรสหวานอยู่เนื้อข้าวเรียบร้อยแล้ว แต่ข้าวแต๋นขาวจะหยอดน้ำอ้อยเคี่ยวบนผิวหน้าเพื่อเพิ่มความหวาน เดี๋ยวนี้ข้าวแต่นขาวไม่ค่อยมีให้เห็น ทำข้าวแต๋นแดงเป็นพื้น ทอดเสร็จก็ยังต้องหยอดน้ำอ้อยเคี่ยวลงไปอีก ความหวานเพิ่มขึ้นเป็นสองเท่าของคนโบราณ

ข้าวแต๋น นางเล็ดมี 2 สูตร สูตรน้ำตาลน้ำอ้อยหนียว และน้ำตาล น้ำอ้อย ตกทรายขายในราคา 25 บาทถุงละ 25 บาทแต่ถ้าขายส่งขายถุงละ 20 บาท 1 ถุงมี 3 ชิ้น

สนใจติดต่อรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ ป้าวิไล (ป้าหมึก) โทร.085602916

เกษมสันต์ ไชยเดช จ.ตาก