เมื่อวันที่ 5 ตุลาคม 2567 ดร.นิยม เวชกามา พรรคเพื่อไทย เขต 2 จ.สกลนคร ในฐานะผู้ปฏิบัติหน้าที่แทนสำนักนายกรัฐมนตรี (รศ.ชูศักดิ์ ศิรินิล) ที่กำกับดูแลสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ พร้อมด้วย สส.เกษม อุประ พรรคเพื่อไทย เขต7 จ.สกลนคร นายวัยพจน์ ปัญญะ เลขานุการส่วนตัว (ดร.นิยม เวชกามา) ลงพื้นที่ตรวจสอบ หลังได้รับการร้องเรียนจากคณะสงฆ์และชาวบ้านในพื้นที่วัดป่าพุทธรักษา หมู่ที่ 5 ต.โนนสะอาด อ.บ้านม่วง จ.สกลนคร กรณีเกิดข้อพิพาทมีการเตรียมก่อสร้างโรงงานแปรรูปไม้ยางพารา ซึ่งมีพื้นที่รอยต่อติดกับวัดเกรงเกิดมลพิษต่อป่าชุมชน และระบบนิเวศโดยรอบ เนื่องจากเป็นพื้นที่ที่ชาวบ้านทำประโยชน์ร่วมกันสองหมู่บ้านระหว่างบ้านพุทธรักษากับบ้านสุขสำราญ โดยเข้าหารือกับพระครูบวรวิมุติกิต (พระครูวินัยธรจอมศรี กันตสีโล)เจ้าอาวาสวัดป่าพุทธรักษา ต.โนนสะอาด เพื่อหาแนวทางแก้ปัญหาให้แก่วัดและประชาชนในพื้นที่รวมถึงผู้ประกอบการสร้างโรงงานแปรรูปไม้ ให้สามารถอยู่ด้วยกันได้ ซึ่งวัดป่าพุทธรักษาสร้างเมื่อปี พ.ศ.2536 มีใบตราตั้งก่อสร้างวัด ก่อนหน้านั้นขึ้นทะเบียนตกสำรวจเมื่อปี พ.ศ.2481 ปัจจุบันพื้นที่วัดเป็นป่าที่อุดมสมบูรณ์ พื้นที่วัดจำนวน 40 ไร่ และขึ้นโฉนดจำนวน 7ไร่ครึ่ง ขึ้นทะเบียน นสล.จำนวนทั้งสิ้น 123 ไร่

จากการหารือในเบื้องต้นทราบว่ามีการทำประชาพิจารณ์เพื่อให้ผ่าน (EIA การประเมินผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม) มีการทำประชามติเมื่อเดือนสิงหาคม 2567 ชแต่ไม่ผ่านจากเสียงประชาชนในพื้นที่ไม่ต้องการให้มีการก่อสร้างโรงงานแปรรูปไม้หวั่นเกรงกระทบกับระบบนิเวศของชุมชนและมลภาวะเสีย รวมถึงเกณฑ์กระทบกับคณะสงฆ์ซึ่งเป็นพระวัดป่าสายธรรมยุต ที่ต้องปฏิบัติธรรมอย่างเคร่งครัด รวมถึงการอนุรักษ์ป่าไม้และสัตว์ซึ่งบริเวณก่อสร้างโรงงานติดกับแนวรั้วของวัดดังกล่าว

พระครูวินัยธรจอมศรี กล่าวว่า แม้ว่าวัดจะอยู่อยู่ที่หมู่บ้านพุทธรักษาแต่การทำประชาพิจารณ์ได้ไปทำที่บ้านสุขสำราญ หมู่ที่ 7 เนื่องจากสองหมู่บ้านเป็นพื้นที่รอยต่อกันแต่จุดบริเวณที่ก่อสร้างอยู่ในพื้นที่ของบ้านสุขสำราญ ซึ่งวัดมีแนวเขตติดต่อทั้งสองหมู่บ้านจากการทำประชาพิจารณ์ มีชาวบ้านออกเสียง เห็นด้วย จำนวน 16 เสียง และคัดค้านไม่ให้มีการก่อสร้างจำนวน 41 เสียง ต่อมามีการมาสำรวจทำประชาพิจารณ์ภายในหมู่บ้าน พุทธรักษา จำนวน 114 เสียงไม่เห็นด้วยในการก่อตั้งโรงงานดังกล่าว จากการหารือในครั้งนี้ทราบว่าทาง อบต.โนนสะอาด มีหนังสือสั่งให้ให้โรงงานระงับการก่อสร้างไว้ก่อนเนื่องจากไม่ผ่านประชามติหรือการทำประชาพิจารณ์จากชาวบ้าน แต่ทางโรงงานแจ้งกับ อบต.ซึ่งรับผิดชอบโดยตรงว่าจะ ทำการ ก่อสร้างเพียงอาคารพักอาศัย ซึ่งยังไม่มีคำตอบที่ชัดเจนส่วนตนนั้นในฐานะสงฆ์ผู้ปกครองพื้นที่ และพระลูกวัดไม่ได้คัดค้านการก่อสร้างเพียงต้องการให้ย้ายออกห่างไปจากพื้นที่ป่าของชุมชนและแนวรอยต่อที่ติดกับวัด หวั่นกระทบต่อระบบนิเวศเพียงเท่านั้น 

ด้าน  ดร.นิยม เวชกามา กล่าวว่าเบื้องต้นจากการหารือพบว่าโรงงานมีแนวเขตก่อสร้างที่ติดกับวัดชัดเจนชาวบ้านและชุมชนรวมถึงคณะสงฆ์ต้องการให้มีการก่อสร้างในบริเวณดังกล่าวเกณฑ์กระทบต่อวิถีชุมชนและระบบนิเวศธรรมชาติซึ่งเป็นป่าที่อุดมสมบูรณ์เป็นที่ใช้สอยประโยชน์ร่วมกันของชาวหมู่บ้านทั้งสองแห่ง ทั้งนี้ตนได้โทรศัพท์ติดต่อไปยัง ว่าที่ ร้อยตรีรวยรุ่ง ใครบุตร ปลัดจังหวัดสกลนคร ให้มีการประสานกับนายอำเภอบ้านม่วง และผู้บริหารท้องถิ่น เพื่อหาทางออกร่วมกันกับชาวบ้านว่าจะดำเนินการอย่างไรต่อไปเพื่อไม่ให้กระทบทั้งทั้งสองฝ่าย ต้องยึดผลประโยชน์ของพี่น้องประชาชนเป็นหลักไม่ใช่กลุ่มทุนจากจีนที่จะมาก่อสร้างโรงงานเพื่อหาผลประโยชน์จากพื้นแผ่นดินไทย
 
สส. เกษม อุประ เจ้าของพื้นที่ กล่าวว่าจากปัญหาที่เกิดขึ้นทราบมาว่าทางอำเภอมีการสั่งการให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นตำบลโนนสะอาดเร่งเซ็นอนุมัติโครงการก่อสร้างโรงงานแปรรูปไม้ดังกล่าวโดยไม่ฟังเสียงของชาวบ้านที่ ทำประชาพิจารณ์ไม่เห็นด้วยในการก่อสร้างให้เกิดขึ้น ในพื้นที่ ซึ่งวัดป่าพุทธรักษาจะได้รับผลกระทบอย่างแน่นอนเนื่องจากเป็นพื้นที่ป่าอนุรักษ์และป่าชุมชนที่อุดมสมบูรณ์ ที่มีแนวป่าเขตรั้วของวัดติดกับพื้นที่ก่อสร้างโรงงานแปรรูปไม้หากมีการอนุญาตก่อสร้างในพื้นที่ดังกล่าวจริงเกรงว่าจะกระทบต่อระบบนิเวศและวิถีชีวิตของชาวบ้านที่สำคัญคือกระทบกับคณะสงฆ์ซึ่งเป็นสถานปฎิบัติธรรมต้องการความเงียบสงบ อยากให้ผู้ประกอบการโรงงานแปรรูปไม้หาพื้นที่ก่อสร้างโรงงานแห่งใหม่แทนแห่งนี้ส่วนตัวเองนั้นไม่ได้ต่อต้านโครงการก่อสร้างดังกล่าว เพราะถือเป็นการสร้างโรงงานที่สามารถกระตุ้นเศรษฐกิจในพื้นที่ได้ เพียงต้องการให้เขยิบห่างออกไปจากชุมชน 5 ถึง 10 กิโลเมตร เพื่อไม่ให้กระทบกับชาวบ้านและคณะสงฆ์ ดังนั้นผู้มีอำนาจบ้านเมืองต้องมองเห็นประชาชนมากกว่าผลประโยชน์อื่นใดที่จะได้รับหากชาวบ้านไม่ต้องการก็ไม่ควรอนุมัติให้มีการก่อสร้างในพื้นที่ดังกล่าวและต้องลงมาชี้แจงให้ชาวบ้านรับทราบข้อเท็จจริงโดยเร่งด่วน

วัฒนะ แก้วก่า/สกลนคร  รายงาน