อพท. ใช้มาตรฐานการจัดการการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนเพื่อเป็นแนวทางปฏิบัติในการบริหารจัดการการท่องเที่ยวสำหรับองค์กรได้อย่างเป็นระบบและมีประสิทธิภาพเพื่อมุ่งไปสู่ “การท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน” ที่รักษาสมดุลทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคมวัฒนธรรม และสิ่งแวดล้อม
พันเอก ดร.นาฬิกอติภัค แสงสนิท ผู้อำนวยการองค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) หรือ อพท. ได้กล่าวในพิธีมอบประกาศนียบัตรให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ณ ห้องแกรนด์บอลรูม โรงแรมสุโขทัย เทรเชอร์ รีสอร์ท แอนด์ สปา จังหวัดสุโขทัย ว่า อพท. ได้จัดทำ มาตรฐานการจัดการการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (Sustainable Tourism Management Standard: STMS) ในปี 2558 และส่งเสริมให้องค์กรที่มีบทบาทในการบริหารจัดการการท่องเที่ยวระดับท้องถิ่นนำมาตรฐานดังกล่าวไปปฏิบัติเรื่อยมานับแต่ปี 2559 จนถึงปัจจุบัน จำนวน 38 องค์กร จากพื้นที่ต่างๆ โดย อพท. ได้นำมาตรฐานนี้ไปอบรม ประเมินการปฏิบัติงานขององค์กร รวมทั้งจัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับหน่วยงานภาครัฐในระดับท้องถิ่น ได้แก่ องค์การบริหารส่วนตำบล เทศบาลตำบล เทศบาลเมือง ซึ่งเป็นภาคีเครือข่าย เพื่อให้เข้าใจในบริบทของการสร้างความยั่งยืนให้กับการท่องเที่ยวในความดูแลขององค์กร เปรียบเสมือนหนึ่งเป็น อพท.น้อย เพื่อให้เข้าใจการบริหารจัดการการท่องเที่ยวเป็นไปในทิศทางเดียวกัน นำไปสู่การกระจายรายได้สู่ชุมชนอย่างทั่วถึง
มาตรฐานฉบับนี้ มุ่งเน้นการบริหารจัดการท่องเที่ยวอย่างเป็นระบบและพัฒนาการท่องเที่ยวอย่างรอบด้าน ซึ่งต้องมีการวางแผน การนำไปปฏิบัติ การตรวจสอบ และการปรับปรุงเพื่อให้เกิดการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง รวมถึงการสนับสนุนการมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย การส่งเสริมศักยภาพชุมชน การจัดการสิ่งแวดล้อม ความปลอดภัย และสิ่งอำนวยความสะดวก การส่งเสริมการตลาด การติดตามการเปลี่ยนแปลง รวมทั้งการเผยแพร่แนวคิดการพัฒนาการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนไปยังเครือข่ายต่างๆ
ทั้งนี้ เมื่อเดือนเมษายน 2561 สภาการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนโลก (Global Sustainable Tourism Council: GSTC) ได้ให้การยอมรับ “มาตรฐานการจัดการการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน” หรือ STMS ของ อพท. เทียบเท่ากับหลักเกณฑ์การท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนสำหรับสถานที่ท่องเที่ยว (GSTC Destination Criteria) ซึ่งถือเป็นมาตรฐานฉบับแรกของประเทศไทยที่ได้รับการยอมรับจาก GSTC นับเป็นความภาคภูมิใจของ อพท. และประเทศไทยที่ได้รับการยอมรับจากเวทีระดับสากล
สำหรับปี 2561 องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 13 องค์กร จากจังหวัดสุโขทัยและจังหวัดเลย ซึ่งอยู่ในพื้นที่พิเศษของ อพท. สามารถปฏิบัติได้ตามเกณฑ์มาตรฐานการจัดการการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน โดยผ่านเกณฑ์การประเมินไม่น้อยกว่าร้อยละ 70 จากเกณฑ์มาตรฐาน 6 ข้อหลัก 64 ข้อกำหนด ซึ่งการผ่านเกณฑ์มาตรฐานฯ ในครั้งนี้เป็นเพียงจุดเริ่มต้นที่จะมาเป็นภาคีเครือข่ายร่วมกันในการเดินทางบนมาตรฐานที่ได้รับการยอมรับระดับโลก โดย อพท. พร้อมจะเป็นผู้สนับสนุนเพื่อให้เกิดการพัฒนาการท่องเที่ยวทั้งในระดับพื้นที่และระดับประเทศของไทย เพื่อนำไปสู่ “ชุมชนมั่นคง เศรษฐกิจมั่งคั่ง และทรัพยากรยั่งยืน”
รายชื่อองค์กรที่สามารถปฏิบัติได้ตามเกณฑ์มาตรฐานการจัดการการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน
ของ อพท. ทั้ง 13 องค์กร
* สำนักงานพื้นที่พิเศษ 4 (อพท. 4)
1. องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านตึก จังหวัดสุโขทัย
2. องค์การบริหารส่วนตำบลแม่สิน จังหวัดสุโขทัย
3. องค์การบริหารส่วนตำบลวังน้ำขาว จังหวัดสุโขทัย
* สำนักงานพื้นที่พิเศษ 5 (อพท. 5)
4. เทศบาลตำบลเขาแก้ว จังหวัดเลย
5. เทศบาลตำบลนาแห้ว จังหวัดเลย
6. องค์การบริหารส่วนตำบลชัยพฤกษ์ จังหวัดเลย
7. องค์การบริหารส่วนตำบลตาดข่า จังหวัดเลย
8. องค์การบริหารส่วนตำบลนามาลา จังหวัดเลย
9. องค์การบริหารส่วนตำบลนาหอ จังหวัดเลย
10. องค์การบริหารส่วนตำบลบุฮม จังหวัดเลย
11. องค์การบริหารส่วนตำบลภูหอ จังหวัดเลย
12. องค์การบริหารส่วนตำบลเลยวังไสย์ จังหวัดเลย
13. องค์การบริหารส่วนตำบลเหล่ากอหก จังหวัดเลย