สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ร่วมกับเครือข่ายพันธมิตรมหาวิทยาลัยเพื่อการวิจัย (Research University Network: RUN) เดินหน้าจัดประชุมปฏิบัติการวันฟ้าใสไร้ฝุ่นควัน “Northern Haze Free Day In Action” ภายใต้โครงการปะเทศไทยไร้หมอกควัน ระยะที่ 3 ณ อุทยานวิทยาศาสตร์ภาคเหนือ (จังหวัดเชียงใหม่) เพื่อร่วมหาแนวทางการควบคุม จัดการ และป้องกันภาวะหมอกควันสู่การสร้างรากฐานข้อมูลช่วยภาครัฐตัดสินใจเชิงนโยบายแก้ปัญหาหมอกควันอย่างยั่งยืน ณ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ในฐานะผู้ประสานงานหลักเครือข่ายพันธมิตรมหาวิทยาลัยเพื่อการวิจัย (Research University Network: RUN) จัดพิธีเปิดการประชุมปฏิบัติการวันฟ้าใสไร้ฝุ่นควัน “Northern Haze Free Day In Action” ภายใต้โครงการประเทศไทยไร้หมอกควัน ระยะที่ 3 โดยมี ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง รองผู้อำนวยการสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ เป็นประธานกล่าวเปิดงาน พร้อมเชิญส่วนราชการในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่ สำนักงานทรัพยากรธรรมชาติป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย ภาคเอกชน องค์กรอิสระ และอีก 8 จังหวัดในเขตพื้นที่ภาคเหนือที่ได้รับประกอบด้วย จังหวัดลำพูน ลำปาง แพร่ น่าน เชียงราย แม่ฮ่องสอน พะเยา และตาก ร่วมหาแนวทางการไขปัญหา

รองศาสตราจารย์ เสริมเกียรติ จอมจันทร์ยอง ผู้อำนวยการแผนงานประเทศไทยไร้หมอกควัน กล่าวว่า โครงการประเทศไทยไร้หมอกควัน (ภาคเหนือ) มุ่งเน้นขยายผลการดำเนินโครงการสู่การแก้ปัญหาอย่างแท้จริงและยั่งยืนโดยอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วนในรูปแบบสี่ประสาน (Quadrangle Helix) ทั้งภาครัฐ ภาคการศึกษา ภาคอุตสาหกรรม ภาคอกชน ภาคประชาสังคม และประชาชน เพื่อสร้างคนและชุมชนของประเทศให้พร้อมเผชิญหน้ากับผลกระทบจากปัญหาภาวะหมอกควัน รวมถึงการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่เกิดขึ้น โดยมีงานวิจัยพื้นฐานที่สามารถเก็บข้อมูลด้านการจัดการปัญหาหมอกควันได้อย่างหลากหลายมิติทั้งภายในประเทศและรอบประเทศอาเซียน เพื่อให้สามารถแก้ไขปัญหาหมอกควันข้ามแดนได้อีกด้วย

ทั้งนี้ โครงการดังกล่าวดำเนินงานมาแล้วเป็นระยะเวลา 2 ปี สะสมองค์ความรู้ด้านต่าง ๆ ผ่านการศึกษา วิเคราะห์สาเหตุ ผลกระทบ เพื่อหาแนวทางการแก้ปัญหาอย่างหลากหลาย อาทิ การสร้างแบบจำลองเพื่อพยากรณ์คุณภาพอากาศล่วงหน้า การปรับเปรียบห่วงโซ่อุปทานสินค้าเกษตรเพื่อลดปัญหาฝุ่นควัน รวมถึงการบริหารจัดการฝุ่นควันในพื้นที่ภาคเหนือ พร้อมต่อยอดและขยายผลงานวิจัยเพื่อให้หน่วยงานภาครัฐในพื้นที่สามารถนำไปใช้ประโยชน์ต่อไป โดยมุ่งเป้าลดปัญหาฝุ่นควันในประเทศไทยพร้อมนำเทคโนโลยีนวัตกรรมใหม่ ๆ มาใช้ในการป้องกัน ตรวจสอบคุณภาพการแพร่กระจายของหมอกควัน รวมถึงติดตามคุณภาพอากาศของประเทศไทย พร้อมขยายขอบเขตพื้นที่นำร่องดำเนินโครงการสร้างหรือยกระดับการทำงนในพื้นที่ภาคเหนือให้มีความ เข้มแข็ง

สำหรับแผนการดำเนินงานระยะที่ 3 ปีงบประมาณ 2563 มุ่งเน้นการขยายพื้นที่การดำเนินงานผ่านการทำงานของเครือข่ายมหาวิทยาลัยในพื้นที่ เพื่อต่อยอดผลงานวิจัยในการจัดทำนโยบายสำหรับการแก้ไขปัญหาฝุ่นควันในพื้นที่อย่างเป็นรูปธรรมและยั่งยืน 3 โครงการย่อย ได้แก่ การพัฒนาระบบพยากรณ์คุณภาพอากาศและแอพพลิเคชั่นเพื่อสนับสนุนกาบริหารจัดการปัญหาหมอกวันในพื้นที่ภาคเหนือของประเทศไทย การบริหารจัดการหมอกควันเขตพื้นที่ 9 จังหวัดภาคเหนือของประเทศไทย และการวิเคราะห์เชิงนโยบายและแผนในการจัดการปัญหาหมอกควันในเขตพื้นที่ภาคเหนือ 9 จังหวัด

โดยให้เกิดการพัฒนาความแม่นยำแบบจำลองคุณภาพอากาศ สามารถนำแบบจำลองไปใช้ประโยชน์ในพื้นที่ผ่านแอพพลิเคชันเพื่อจัดการปัญหาหมอควัน, การขยายพื้นที่ดำเนินงาน ติดตามและประเมินรูปแบบการใช้ที่ดินอย่างองค์รวมในระดับพื้นที่และระดับนโยบายผ่านการเกษตรต้นแบบที่ประสบความสำเร็จ เกิดแรงจูงใจในการปรับเปลี่ยนห่วงโช่อุปทานของสินค้าเกษตร พร้อมมีแผนรองรับในการพัฒนา Platform เพื่อสร้างมาตรฐานการขนส่งสินค้า วิสาหกิจขุมชนแล เกษตรกรถึงปลายน้ำ