เมื่อวันที่ 18 ธันวาคม 2566 คณะกรรมาธิการยุโรปได้ออก Council Decision (CFSP) 2023/2874 กำหนดให้สมาชิกสหภาพยุโรปห้ามการนำเข้า การซื้อขายหรือการโยกย้ายเพชรจากรัสเซีย โดยมาตรการข้างต้นครอบคลุมเพชร (เกรดอัญมณี) เพชรสังเคราะห์ และเครื่องประดับเพชร ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อผู้ประกอบการผลิตและส่งออกอัญมณีและเครื่องประดับไทยไปยังสหภาพยุโรป
นายรณรงค์ พูลพิพัฒน์ อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ เปิดเผยว่า สหภาพยุโรปได้กำหนดมาตรการต่อการค้าสินค้าเพชรจากรัสเซีย โดยจะเริ่มมีผลบังคับใช้แบ่งเป็น 2 ระยะ โดยระยะแรกจะเริ่มใช้บังคับตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2567 เป็นต้นไป ครอบคลุมเพชรที่มีถิ่นกำเนิดในรัสเซีย เพชรที่ส่งออกจากรัสเซีย และเพชรที่นำผ่านรัสเซีย สำหรับระยะที่สอง ครอบคลุมเพชรของรัสเซียที่ผ่านขั้นตอนการผลิตจากประเทศอื่น โดยให้มีระยะเวลาการปรับใช้มาตรการ (phasing-in) สำหรับระยะดังกล่าวในการกำหนดวิธีการที่เหมาะสมในการตรวจสอบแหล่งที่มาของเพชร ระหว่างวันที่ 1 มีนาคม - 1 กันยายน 2567 เพื่อให้การใช้บังคับมาตรการเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและลดผลกระทบ ที่จะเกิดขึ้นกับผู้ประกอบการ
อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศกล่าวเพิ่มเติมว่า สินค้ากลุ่มอัญมณีและเครื่องประดับเป็นสินค้าส่งออกอันดับ 3 ของไทย โดยในปี 2566 ช่วงเดือนมกราคม-ตุลาคม การส่งออกอัญมณีและเครื่องประดับไทย (ไม่รวมทองคำ) มีมูลค่า 7,391.86 ล้านเหรียญสหรัฐ สำหรับกลุ่มสินค้าเพชรมีมูลค่าการส่งออก 1,112.03 ล้านเหรียญสหรัฐ โดยตลาดหลักในสหภาพยุโรป คือ เบลเยียม* ดังนั้น ผู้ประกอบการที่ประสงค์จะส่งออกเพชรเกรดอัญมณีทั้งที่เจียระไนแล้วและยังไม่ได้เจียระไน เพชรสังเคราะห์ และเครื่องประดับเพชรไปยังสหภาพยุโรปจึงต้องตรวจสอบที่มาของวัตถุดิบที่ใช้ในการผลิตเพื่อปรับตัวและรองรับมาตรการดังกล่าว ทั้งนี้ ไทยเป็นประเทศที่ไม่มีเหมืองเพชร จึงต้องพึ่งพาการนำเข้าเพชรจากต่างประเทศเพื่อใช้เป็นวัตถุดิบในอุตสาหกรรมอัญมณีและเครื่องประดับ โดยกรมฯ เป็นส่วนหนึ่งในการรับรองแหล่งที่มาของเพชรที่ยังไม่ได้เจียระไนภายใต้กรอบความตกลง Kimberley Process ซึ่งผู้ประกอบการที่จะส่งออกเพชรที่ยังไม่ได้เจียระไนเกรดอัญมณีตามพิกัดอัตราศุลกากร 7102.31 สามารถขอหนังสือรับรองการส่งออกเพชรที่ยังไม่ได้เจียระไนจากกรมการค้าต่างประเทศเพื่อใช้เป็นเอกสารประกอบการส่งออกไปยังสหภาพยุโรปเพื่อแสดงแหล่งที่มาของเพชรร่วมกับเอกสารหลักฐานอื่นใดอีกทางหนึ่งได้
ทั้งนี้ ผู้ประกอบการนำเข้า-ส่งออกเพชรที่ยังไม่ได้เจียระไน สามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการนำเข้า-ส่งออกเพชรที่ยังไม่ได้เจียระไนได้ที่ กองบริหารการค้าสินค้าทั่วไป กรมการค้าต่างประเทศ โทรศัพท์ 02 547 5121 หรือทางไปรษณีย์อิเล็กทรอนิกส์ dv2_info@moc.go.th