พันเอก ดร. นาฬิกอติภัค แสงสนิท ผู้อำนวยการองค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) หรือ อพท. กล่าวว่า อพท. ในฐานะผู้ช่วยเลขานุการคณะกรรมการพัฒนาการท่องเที่ยว ประจำเขตพัฒนาการท่องเที่ยวอันดามัน ครอบคลุมพื้นที่ 5 จังหวัด ได้แก่ ภูเก็ต กระบี่ พังงา ตรัง สตูล ในปีงบประมาณ 2560 อพท. ได้พัฒนาศักยภาพการท่องเที่ยวโดยชุมชน ร่วมกับท่องเที่ยวและกีฬาจังหวัดภูเก็ต ลงพื้นที่เก็บและสำรวจข้อมูล โดยใช้เกณฑ์การบริหารจัดการแหล่งท่องเที่ยวโดยชุมชน 5 ด้าน 100 ข้อ เป็นเครื่องมือในการประเมินมาตรฐาน ซึ่งเกณฑ์ดังกล่าว อพท. พัฒนาต่อยอดขึ้นมาจากเกณฑ์การท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนโลก หรือ Global Sustainable Tourism Criteria (GSTC) เพื่อพัฒนาการท่องเที่ยวให้เป็นประโยชน์ต่อชุมชน ลดความเหลื่อมล้ำในสังคม

     ผลจากการสำรวจและประเมินศักยภาพการท่องเที่ยวโดยชุมชนในพื้นที่ฝั่งอันดามัน ชุมชนบ้านสามช่องเหนือได้รับเลือกเป็น 1 ใน 10 ชุมชนต้นแบบในเขตพัฒนาการ ท่องเที่ยวอันดามันประจำปี 2560 และเป็น 1 ใน 2 ชุมชนของจังหวัดพังงาที่ได้รับคัดเลือกเป็นชุมชนต้นแบบ โดยอีกชุมชนหนึ่งคือชุมชนท่าดินแดง อำเภอท้ายเหมือง

       ชุมชนบ้านสามช่องเหนือเป็นชุมชนที่มีศักยภาพสูงสามารถขยายผลด้านการตลาดในลำดับต่อไปได้ โดยจากการประเมิน อพท. เสนอแนะให้พัฒนาเพิ่มเติมขึ้นในเรื่องการมีนักสื่อความหมาย สร้างเป็นกลุ่มผู้นำที่เป็นเยาวชนในรูปแบบการพัฒนาจากรุ่นสู่รุ่น เพื่อให้เกิดการขับเคลื่อนการพัฒนาการท่องเที่ยวโดยชุมชนได้อย่างยั่งยืน นอกจากนี้ อพท. ยังเสนอแนะให้ชุมชนดำเนินการเพิ่มเติมเกี่ยวกับการจัดทำศูนย์บริการข้อมูลนักท่องเที่ยว การจัดทำแบบประเมินความพึงพอใจของนักท่องเที่ยวที่มีต่อ

         กิจกรรมชุมชน ตลอดจนการจำกัดจำนวนนักท่องเที่ยว โดยประเด็นนี้ อพท. เสนอให้มีการหารือเรื่องขีดความสามารถในการรองรับนักท่องเที่ยวร่วมกัน

       “ชุมชนแห่งนี้ตั้งอยู่ในแหล่งท่องเที่ยวกระแสหลัก หากมีการบริหารจัดการด้านขีดความสามารถจะช่วยลดผลกระทบทางลบ และเพิ่มผลกระทบทางบวก ซึ่งถือเป็นหัวใจสำคัญของการบริการนักท่องเที่ยว”

          สำหรับรูปแบบการทำงาน อพท. ได้นำคณะอนุกรรมการท่องเที่ยวโดยชุมชน และชมรมเครือข่ายการท่องเที่ยวโดยชุมชนในพื้นที่พิเศษ (ชคพ.) ซึ่งมีสมาชิกคือชมรมส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชน จากพื้นที่พิเศษของ อพท. ที่พัฒนาไว้เป็นชุมชนต้นแบบ โดยทั้ง อพท. และภาคีเครือข่ายกลุ่มนี้ ได้ลงพื้นที่ศึกษาดูงานและแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ณ ชุมชนบ้านสามช่องเหนือ อ.ตะกั่วทุ่ง จ.พังงา และได้จัดประชุมให้ความรู้เตรียมความพร้อมชุมชนต้นแบบในการวางแผนการพัฒนาศักยภาพการท่องเที่ยวโดยชุมชน เพื่อให้ชุมชนเป้าหมายได้รับทราบแผนการดำเนินงานการพัฒนาการท่องเที่ยวโดยชุมชนอย่างยั่งยืนในปีงบประมาณ 2561

            แผนดำเนินงานพัฒนาประจำปีงบประมาณ 2561 ชุมชนบ้านสามช่องเหนือจะเข้าร่วมเป็นชุมชนพี่เลี้ยงในการสำรวจและเก็บข้อมูลศักยภาพการพัฒนาชุมชนต้นแบบ และในไตรมาสที่ 3-4 ของปีงบประมาณ 2561 (เม.ย.-ก.ย. 61) ได้เตรียมจัดกิจกรรมเสริมศักยภาพให้กับชุมชนบ้านสามช่องเหนือตามแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาการท่องเที่ยวโดยชุมชนร่วมกับภาคีเครือข่าย เพื่อเพิ่มศักยภาพชุมชนในการบริหารจัดการการท่องเที่ยว ให้ชุมชนได้รับประโยชน์จากการท่องเที่ยวและเกิดการกระจายรายได้อย่างเป็นธรรมและทั่วถึง เพื่อบรรลุเป้าหมายชุมชนต้นแบบที่ใช้การท่องเที่ยวโดยชุมชนเป็นเครื่องมือในการพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก ลดความเหลื่อมล้าทางสังคม ตามนโยบายของรัฐบาล

             สำหรับเกณฑ์ 5 ด้าน ที่ อพท. ใช้ประเมินชุมชน ประกอบด้วย ด้านการบริหารจัดการอย่างยั่งยืน ด้านการจัดการเศรษฐกิจ สังคม และคุณภาพชีวิตที่ดี ด้านการอนุรักษ์และส่งเสริมมรดกทางวัฒนธรรม ด้านการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างเป็นระบบและยั่งยืน และด้านบริการและความปลอดภัย