ตามที่ ศูนย์สื่อสารการแก้ไขปัญหามลพิษทางอากาศ (ศกพ.) กรมควบคุมมลพิษ รายงานคุณภาพอากาศให้ประชาชนทราบค่าฝุ่น PM2.5 เป็นประจำทุกวัน ทางช่องทาง Application AIR4THAI, FACEBOOK Fanpage และ www.pcd.go.th ได้มีเสียงสะท้อนจากหลายฝ่าย ให้ ศกพ. ทำความเข้าใจเรื่องการแสดงผลฝุ่น PM2.5 ใน Application AIR4THAI ศกพ. จึงขอแนะนำวิธีการอ่านค่าและการค้นหาข้อมูลฝุ่น PM2.5 ค่าเฉลี่ย 24 ชั่วโมง และค่ารายชั่วโมง ดังนี้
1. การอ่านค่าฝุ่น PM2.5 ใน Application AIR4THAI ให้อ่านค่าฝุ่น PM2.5 จากตัวเลขในวงกลมที่เป็นภาพใบหน้าซึ่งจะแสดงค่าฝุ่น PM2.5 บริเวณที่เราอยู่ใกล้จุดตรวจวัดมากที่สุด ค่านี้เป็นค่าเฉลี่ย 24 ชั่วโมง ซึ่งจะอัพเดทจากข้อมูลที่ตรวจวัดทุกชั่วโมง และหากเราต้องการทราบค่าฝุ่น PM2.5 รายชั่วโมง ให้เลื่อนหน้าจอลงมา จะเห็นกราฟแท่งข้างล่าง (รูปที่ 1) และเมื่อใช้นิ้วแตะกราฟแท่ง หน้าจอจะแสดงค่าฝุ่น PM2.5 ค่าเฉลี่ย 1 ชั่วโมง และค่าเฉลี่ย 24 ชั่วโมงให้เห็นพร้อมกัน
2. การรายงานค่าฝุ่น PM2.5 ประจำวันของกรมควบคุมมลพิษ จะใช้ค่าเฉลี่ย 24 รายชั่วโมง เพื่อเทียบกับค่ามาตรฐานเฉลี่ย 24 ชั่วโมง ของประเทศไทยที่กำหนดไว้ ซึ่งจะแสดงถึงค่าคุณภาพอากาศ ว่าอยู่ในระดับความปลอดภัยต่อสุขภาพเพียงใด เพื่อประโยชน์ในการดูแลสุขภาพของประชาชน ซึ่งเป็นไปตามคำแนะนำขององค์การอนามัยโลก (WHO) และองค์การพิทักษ์สิ่งแวดล้อมแห่งประเทศสหรัฐอเมริกา (US.EPA) รวมถึงนานาประเทศก็ใช้แนวทางเดียวกันทั่วโลก ส่วนค่าฝุ่น PM2.5 รายชั่วโมงหรือเฉลี่ย 1 ชั่วโมง จะทำให้หน่วยงานของรัฐทราบแนวโน้มหรือวิเคราะห์ความผิดปกติของสถานการณ์ได้อย่างรวดเร็ว และมีประโยชน์กับประชาชนในการเลือกทำกิจกรรมกลางแจ้งให้เหมาะสมกับช่วงเวลาของประชาชน
3. การแสดงค่า AQI กับค่าฝุ่น PM2.5 (รูปที่ 2) ค่า AQI ไม่ใช่ค่าฝุ่น และเป็นค่าที่ไม่มีหน่วย เป็นเพียงการเทียบสีตามดัชนีคุณภาพอากาศของประเทศไทยเพื่อให้เข้าใจง่าย คิดคำนวณมาจากสารมลพิษที่มีการตรวจวัด 6 ชนิด ได้แก่ PM2.5 PM10 O3 (โอโซน) CO (คาร์บอนมอนอกไซด์) NO2 (ไนโตรเจนไดออกไซด์) และ SO2 (ซัลเฟอร์ไดออกไซด์) โดยตัวที่มีค่าตรวจวัดสูงสุดจะใช้เป็นตัวแทน AQI ในขณะที่ความเข้มข้นฝุ่น PM2.5 เป็นค่าที่วัดปริมาณของฝุ่น PM2.5 เพียงชนิดเดียว ใช้หน่วยเป็นไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร ยกตัวอย่าง ดังนี้
ตัวเลข 235 AQI (รูปที่ 3) และมีค่าฝุ่น PM2.5 เฉลี่ย 24 ชั่วโมง (ในช่องสี่เหลี่ยมข้างล่าง) เท่ากับ 109.3 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร (รูปที่ 4) บางคนเข้าใจผิดว่าค่าฝุ่นเท่ากับ 235 ซึ่งไม่ถูกต้อง หากนำไปสื่อสารผิด จะนำไปสู่ความตื่นตระหนก
ศกพ. ขอยืนยันการรายงานคุณภาพอากาศ ใน Application AIR4THAI ใช้ข้อมูลจากสถานีติดตามตรวจสอบที่เป็นมาตรฐาน และมีความยินดีที่จะให้ข้อมูลเพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องและเป็นประโยชน์ หากท่านมีข้อสงสัยประการใด กรุณาติดต่อสอบถามผ่านทางข้อความในแฟนเพจกรมควบคุมมลพิษ หรือแฟนเพจศูนย์สื่อสารการแก้ไขปัญหามลพิษทางอากาศ (ศกพ.)
