แหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ที่อยู่ใกล้กรุงเทพฯ บอกได้เลยว่ามีอยู่หลายแห่ง ซึ่งหนึ่งในนั้น ก็คือ จังหวัดกาญจนบุรี โดยจังหวัดกาญจนบุรีหลายคนอาจนึกถึงสะพานข้ามแม่น้ำแคว การล่องแพ น้ำตก ฯลฯ แต่หลายคนอาจยังไม่ได้สัมผัสอีกหนึ่งในหน้าประวัติศาสตร์ หมู่บ้านมอญคือชุมชนที่อยู่คู่กับประเทศไทยมาอย่างยาวนานที่เพียบพร้อมด้วยธรรมชาติ

          ชาวมอญปรากฏพระราชพงศาวดารตั้งแต่สมัยรัตนโกสินทร์ โดยพระมหากษัตริย์โปรดเกล้าฯให้ตั้งบ้านเรือนอยู่ในภาคกลางของไทยทั้งสิ้น ส่วนใหญ่จะได้รับพระราชทานที่ดินทำกินบริเวณสองฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยาตั้งแต่จังหวัดปทุมธานีลงมาจนถึงจังหวัดสมุทรปราการ ตลอดจนตามลุ่มน้ำแม่กลอง และลุ่มน้ำท่าจีนหมู่บ้านมอญ อ.ไทรโยคน้อย กาญจนบุรีนั้นจึงทำให้บ้านมอญ อำเภอไทรโยคน้อยจึงเป็นอีกหนึ่งแหล่งท่องเที่ยวที่เป็นหน้าประวัติศาสตร์ด้านวัฒนธรรมอันเก่าแก่อีกแห่งหนึ่งของประเทศไทย

         ถ้าใครที่สนใจอยากไปเที่ยวชมวีถีขาวมอญ ตำบลท่าเสา อำเภอไทรโยคน้อย จังหวัดกาญจนบุรี อยากให้ลองแวะท่องเที่ยวหนึ่งในสถานที่ท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่เรียกว่า “ผาเอน” เป็นถ้ำพระเล็กๆ ที่มีพระมอญมาธุดงค์ นั่งสมาธิ ทั้งนี้ปัจจุบันมีนักท่องเที่ยวเข้าไปเที่ยวชมเป็นจำนวนมาก ท่านจึงได้ข้ามแม่น้ำไปนั่งสมาธิที่ฝั่งตรงข้ามแทน จึงทำให้เหลือข้าวของเครื่องใช้อื่นๆ และรูปปั้นพระพุทธรูปแบบมอญไว้ต่าง ๆ มากมาย

          หลังจากได้เที่ยวบ้านมอญ อำเภอไทรโยคเรียบร้อยแล้ว แต่ใครกำลังมองหาแหล่งท่องเที่ยวในจังหวัดกาญจนบุรีต่ออยู่ละก็ ที่นี่ยังมีสถานที่ท่องเที่ยวต่าง ๆ อีกมากมาย รวมไปถึงการเดินทางที่ถือเป็นสัญลักษณ์ของที่นี่ ก็คือการเดินทางด้วยรถไฟและแน่นอนแหล่งท่องเที่ยวที่อันโด่งดังอยู่เคียงคู่ทางรถไฟมาอย่างยาวนาน นั้นคือถ้ำกระแซ  ซึ่งเป็นถ้ำที่อยู่เลียบทางรถไฟสายมรณะซึ่งเป็นมรดกจากสงครามโลกครั้งที่ 2 ที่ถูกสร้างขึ้นเพื่อใช้เป็นเส้นทางยุทธศาสตร์

          ซึ่งลักษณะของถ้ำกระแซจะเป็นถ้ำเล็ก ๆ มีลักษณะโปร่ง ภายในมีพระพุทธรูปประดิษฐานอยู่ภายใน เมื่ออดีตเคยเป็นที่พักของเชลยศึกที่มาก่อสร้างทางรถไฟสายมรณะจากประเทศไทยสู่ประเทศเมียนม่า ซึ่งเป็นเส้นทางที่สร้างยากที่สุด เพราะเป็นเส้นทางโค้งเลียบเขา การมาเที่ยวถ้ำกระแซสามารถเดินทางโดยรถไฟสายกรุงเทพฯ-กาญจนบุรี-น้ำตก แล้วลงที่สถานีถ้ำกระแซ แล้วสามารถลงเดินบนทางรถไฟมาได้จนถึงถ้ำ ซึ่งอาจสร้างความตื่นเต้นให้กับนักท่องเที่ยวเวลาเดินบ้างเพราะบางทีรถไฟมาก็ต้องหลบรถไฟ หรือถ้ามองลงไปที่ช่องระหว่างไม้หมอนก็จะเห็นแม่น้ำแควน้อยอยู่เบื้องล่าง นับว่าเป็นการท่องเที่ยวที่น่าสนใจไปอีกแบบ

            ทางรถไฟจะตัดเลียบเขา ขนานไปกับแม่น้ำแควน้อย นักท่องเที่ยวสามารถชื่นชมกับบรรยากาศรอบตัวได้อย่าง 360 องศา นับว่าเป็นเสน่ห์ของการท่องเที่ยวที่จังหวัดกาญจนบุรีเลยก็ว่าได้ และระยะทางก็ไม่ไกลจากกรุงเทพมากนัก ทำให้ใครหลาย ๆ คนมักเลือกที่จะเดินทางมาเที่ยวพักผ่อนที่นี่เป็นอันดับต้น ๆ และในฉบับนี้ เราจะพามารู้จักกับ ถ้ำกระแซ สถานีรถไฟสายมรณะ อันเป็นสถานที่ ๆ มีเรื่องราวมากมายจากสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ให้คนรุ่นหลังได้เรียนรู้กันมากมาย

            ด้วยเหตุนี้ทำให้ถ้ำกระแซเป็นจุดชมวิวที่โด่งดัง เพราะมีความสวยงามและอันตรายที่เข้ากันได้อย่างลงตัว อีกทั้งยังเป็นจุดที่มีให้นักท่องเที่ยวสามารถถ่ายรูปบนทางรถไฟได้ หากมองลงไปในทางรถไฟจะเห็นเป็นแม่น้ำแควน้อยไหลอยู่ทางด้านล่าง ทำให้ต้องระมัดระวังเป็นพิเศษ มีนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติมาชมวิวถ้ำแซะและเส้นทางรถไฟสายมรณะจำนวนมาก

             ภายในถ้ำกระแซ จะมีพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ประดิษฐานอยู่ในถ้ำ นักท่องเที่ยวสามารถเข้ามาสักการะ และพักผ่อนหย่อนใจกับบรรยากาศที่เย็นสบายภายในถ้ำ และฝั่งตรงข้ามถ้ำก็จะเห็นแม่น้ำแควน้อย ไหลเอื่อย ๆ ไปตามเส้นทาง เมื่อพักผ่อนหายเหนื่อยก็เดินไปเรื่อย ๆ จนสุดทาง ก็จะพบกับร้านค้าสองข้างทางที่จำหน่ายของที่ระลึกตลอดทาง โดยนักท่องเที่ยวสามารถแวะซื้อของฝาก ของที่ระลึกได้ด้วย และหากใครที่ยังไม่เต็มอิ่มกับการสัมผัสธรรมชาติอันบริสุทธิ์ ก็สามารถพักที่รีสอร์ทที่อยู่อยู่ฝั่งตรงข้าม หรือบริเวณใกล้เคียงได้ด้วย และยังมีบริการล่องแพพาล่องไปบนแม่น้ำแควน้อย แล้วปล่อยให้นักท่องเที่ยวลอยคอไหลล่องไปตามกระแสน้ำ นับได้ว่าเป็นการท่องเที่ยวที่ได้ใกล้ชิดธรรมชาติได้อย่างเต็มที่เลยทีเดียว ใครที่อยากผ่อนคลายไปกับสายน้ำ ณ ที่แห่งนี้ ก็ถือว่าเป็นอีกหนึ่งสถานที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจมากทีเดียว

             สำหรับช่วงท้ายนี้ มีรถโดยสารธรรมดาและรถโดยสารปรับอากาศของบริษัท ขนส่ง จำกัด และของเอกชน สายกรุงเทพฯ-กาญจนบุรี กรุงเทพฯ-ด่านเจดีย์สามองค์ ออกจากสถานีขนส่งสายใต้ ถนนบรมราชชนนี ทุกวัน วันละหลายเที่ยว ใช้เวลาเดินทางประมาณ 2 ชั่วโมง