กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม (สส.) กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (ทส.) จัดโครงการสัมมนาแลกเปลี่ยนเรียนรู้เครือข่ายชุมชนและโรงเรียนปลอดขยะ ผ่านเข้ารอบที่ 1 ประจำปี 2562 และพิธีมอบรางวัลการสร้างแรงจูงใจชุมชนปลอดขยะ (Zero Waste) และโรงเรียนปลอดขยะ (Zero Waste School) ณ โรงแรมทีเค พาเลซ เขตหลักสี่ กรุงเทพมหานคร เพื่อชี้แจงแนวทางการตรวจประเมินชุมชนปลอดขยะและโรงเรียนปลอดขยะระดับประเทศ ชิงถ้วยรางวัลพระราชทานฯ ตลอดจนสร้างเครือข่าย
การมีส่วนร่วมระหว่างชุมชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และโรงเรียน ในการดำเนินงานจัดการขยะมูลฝอย
แบบครบวงจรร่วมกัน
นายรัชฎา สุริยกุล ณ อยุธยา อธิบดีกรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม กล่าวว่า ในปี 2561 คนไทยสร้างขยะ 27.8 ล้านตันต่อปี หรือประมาณ 76,000 ตันต่อวัน หรือโดยเฉลี่ยใน 1 วัน สร้างขยะประมาณ 1.12 กิโลกรัมต่อคน อย่างไรก็ตาม มีการคัดแยกขยะที่ต้นทางนำกลับมาใช้ประโยชน์ใหม่ 9.58 ล้านตันต่อปี (ร้อยละ34) และถูกส่งไปกำจัดอย่างถูกต้อง 10.88 ล้านตัน (ร้อยละ 39) ส่วนที่เหลือนำไปกำจัดไม่ถูกต้อง 7.39 ล้านตัน
(ร้อยละ 27) ซึ่งถือว่ามีแนวโน้มการจัดการขยะที่ดีขึ้นกว่าปีที่ผ่านมา ทั้งนี้ เป็นผลมาจากการดำเนินนโยบายที่มุ่งสู่
การเป็นสังคมปลอดขยะ (Zero Waste Society) บนแนวคิด 3Rs ประชารัฐ (Reduce : การลดปริมาณขยะ,
Reuse : การใช้ซ้ำ และ Recycle : การนำกลับมาใช้ใหม่) ที่มุ่งเน้นการจัดการขยะมูลฝอยที่ต้นทาง โดยรัฐบาลได้ให้ความสำคัญต่อปัญหาการจัดการขยะมูลฝอย จึงได้กำหนดให้การแก้ไขปัญหาขยะมูลฝอยเป็นวาระแห่งชาติ
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจึงได้บูรณาการแผนบริหารจัดการขยะมูลฝอยของจังหวัดทั้ง 77 จังหวัด (รวม กทม.) และจัดทำเป็นแผนแม่บทการบริหารจัดการขยะมูลฝอยของประเทศ (พ.ศ. 2559 – 2564) เพื่อเป็นแนวทางในการดำเนินการจัดการขยะมูลฝอยและของเสียอันตรายที่เป็นรูปธรรมและมีประสิทธิภาพอย่างยั่งยืนต่อไป ประกอบด้วย แนวทางการปฏิบัติ 5 ด้าน ได้แก่ 1. การลดปริมาณขยะมูลฝอยและของเสียอันตราย 2. เพิ่มศักยภาพการจัดเก็บและขนส่งขยะมูลฝอยและของเสียอันตราย 3. เพิ่มศักยภาพการกำจัดและการใช้ประโยชน์ขยะมูลฝอยและของเสียอันตราย 4. พัฒนาและปรับปรุง กฎหมาย ระเบียบ หลักเกณฑ์ ในการจัดการขยะมูลฝอยและของเสียอันตราย และ 5. สนับสนุนการบริหารจัดการขยะมูลฝอยและของเสียอันตราย
อธิบดีกรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม กล่าวต่อว่า เพื่อขับเคลื่อนการดำเนินงานสร้างวินัยในการจัดการขยะมูลฝอยแบบครบวงจร ส่งเสริมและสนับสนุนให้เกิดความร่วมมือและการมีส่วนร่วมระหว่างชุมชน สถานศึกษา
และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอย่างยั่งยืน กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม จึงได้จัดทำโครงการชุมชนปลอดขยะ (Zero Waste) และโรงเรียนปลอดขยะ (Zero Waste School) ขึ้น ภายใต้แนวคิดการจัดการขยะเหลือศูนย์
(Zero Waste) ตามหลัก 3Rs และดำเนินการอย่างต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน โดยปี 2562 นี้ มีชุมชนและโรงเรียน
ที่สมัครเข้าร่วมเป็นชุมชนปลอดขยะและโรงเรียนปลอดขยะ ผ่านการคัดเลือก รอบที่ 1 จำนวน 51 ชุมชน
และ 34 โรงเรียน ซึ่งทั้งหมด ได้เข้าร่วมการสัมมนาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ พร้อมทั้งรับฟังแนวทางการตรวจประเมิน
และเกณฑ์การประเมินระดับประเทศเพื่อเตรียมความพร้อมการประกวดในระดับประเทศต่อไป สำหรับชุมชนปลอดขยะที่ชนะเลิศระดับประเทศจะได้รับถ้วยรางวัลพระราชทานพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทร
มหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ขณะที่โรงเรียนปลอดขยะชนะเลิศระดับประเทศจะได้รับถ้วยรางวัลพระราชทานสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และได้รับการสนับสนุนจากกรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม จัดตั้งเป็น “ศูนย์การเรียนรู้การจัดการขยะเหลือศูนย์”
ทั้งนี้ ชุมชนปลอดขยะ 51 ชุมชน ที่ผ่านการคัดเลือก รอบที่ 1 จะได้รับการคัดเลือกให้เหลือ 15 ชุมชน
เพื่อรับรางวัลระดับประเทศ แบ่งเป็น 3 กลุ่ม กลุ่มละ 5 รางวัล ได้แก่ กลุ่ม S ชุมชนขนาดเล็ก (มีประชากร ตั้งแต่
1 – 500 คน) กลุ่ม M ชุมชนขนาดกลาง (มีประชากร ตั้งแต่ 501 – 1,000 คน) และ กลุ่ม L ชุมชนขนาดใหญ่
(มีประชากร ตั้งแต่ 1,001 คน ขึ้นไป) ขณะที่ โรงเรียนปลอดขยะ 34 โรงเรียน จะได้รับการคัดเลือกให้เหลือ 10 โรงเรียน แบ่งเป็น 2 กลุ่ม กลุ่มละ 5 รางวัล ได้แก่ กลุ่ม A โรงเรียนระดับประถมศึกษาและโรงเรียนขยายโอกาส และ กลุ่ม B โรงเรียนระดับมัธยมศึกษา