สำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) เปิดรายงานชื้นหนึ่งเมื่อเร็วๆ นี้ว่า จากนำเสนอผลการประเมินคุณธรรมและความโปร่งใสในการดำเนินงานของหน่วยงานภาครัฐ (ITA) ประจำปี 2563 มาอย่างต่อเนื่อง โดยภาพรวมมีหน่วยงานของรัฐเข้าร่วมการประเมิน 8,303 แห่ง ได้คะแนนเฉลี่ย 67.90 คะแนน หรือระดับ (เกรด) C โดยส่วนใหญ่หน่วยงานของรัฐที่ไม่ผ่านเกณฑ์การประเมิน (85 คะแนนขึ้นไป) คือหน่วยงานประเภทท้องถิ่น

รายงานของสำนักข่าวอิศราชิ้นเดียวกันนี้ ระบุว่า รายงานผลคะแนนหน่วยงานของรัฐแต่ละระดับให้สาธารณชนรับทราบกันไปแล้ว ไม่ว่าจะเป็นประเภทสถาบันอุดมศึกษา 83 แห่ง คะแนนเฉลี่ย 87.46 คะแนน ผ่านการประเมินฉิวเฉียด (คะแนนที่ผ่านเกณฑ์คือ 85 คะแนน) ประเภทองค์การบริหารส่วนจังหวัด (อบจ.) จำนวน 76 แห่ง ได้ 74.78 คะแนน ประเภทเทศบาลนคร 30 แห่ง ได้ 75.85 คะแนน ประเภทเทศบาลเมือง 188 แห่ง ได้ 70.02 คะแนน ประเภทเทศบาลตำบล 2,243 แห่ง ได้ 66.40 คะแนน ประเภทองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรูปแบบพิเศษ (กทม. และเมืองพัทยา) ได้ 73.34 คะแนน ประเภทองค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) ได้ 66.84 คะแนน เป็นต้น

คราวนี้มาดูในส่วนขององค์กรประเภทรัฐวิสาหกิจกันบ้าง? ประเภทรัฐวิสาหกิจ มีหน่วยงานเข้าร่วมการประเมิน 53 แห่ง ได้คะแนนเฉลี่ยภาพรวม 85.60 คะแนน ถือว่าผ่านเกณฑ์แบบฉิวเฉียด เมื่อแยกเป็นรายหน่วยงานพบว่า มี 34 หน่วยงานผ่านเกณฑ์ คิดเป็น 64.15% และอีก 19 หน่วยงานไม่ผ่านเกณฑ์ คิดเป็น 35.85%

มีหน่วยงานที่ได้เกรด AA (95 คะแนนขึ้นไป) แค่ 6 หน่วยงาน โดยเป็นธนาคารของรัฐ 4 หน่วยงาน ได้แก่ 1.การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค 95.24 คะแนน 2.ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.) 96.74 คะแนน 3.ธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทย 95.86 คะแนน 4.ธนาคารออมสิน 97.19 คะแนน 5.ธนาคารอาคารสงเคราะห์ (ธ.อ.ส.) 99.60 คะแนน และ 6.บริษัท ธนารักษ์พัฒนาสินทรัพย์ จำกัด 95.09 คะแนน

ส่วนที่เหลือแบ่งเป็นหน่วยงานได้เกรด A จำนวน 28 แห่ง (52.83%) เกรด B จำนวน 12 แห่ง (22.64%) เกรด C จำนวน 5 แห่ง (9.43%) เกรด D จำนวน 1 แห่ง (1.89%) เกรด E ไม่มี และเกรด F จำนวน 1 แห่ง (1.89%)

สำหรับหน่วยงานที่ไม่ผ่านเกณฑ์ (คะแนนต่ำกว่า 85 คะแนน) ทั้ง 19 แห่ง ได้แก่ 1.การกีฬาแห่งประเทศไทย ได้ 84.54 คะแนน 2.การไฟฟ้านครหลวง ได้ 75.44 คะแนน 3.การยางแห่งประเทศไทย ได้ 78.60 คะแนน 4.การรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟม.) ได้ 84.60 คะแนน 5.บรรษัทตลาดรองสินเชื่อที่อยู่อาศัย ได้ 84.64 คะแนน 6.บริษัท ขนส่ง จำกัด ได้ 77.05 คะแนน 7.โรงพิมพ์ตำรวจ สำนักงานตำรวจแห่งชาติ ได้ 78.90 คะแนน 8.สถาบันการบินพลเรือน ได้ 83.22 คะแนน 9.องค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ (ขสมก.) ได้ 83.64 คะแนน 10.องค์การคลังสินค้า ได้ 83.09 คะแนน

11.องค์การจัดการน้ำเสีย ได้ 78.52 คะแนน 12.องค์การตลาด ได้ 68.12 คะแนน 13.องค์การตลาดเพื่อการเกษตร (อ.ต.ก.) ได้ 68.13 คะแนน 14.องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ ได้ 76.06 คะแนน 15.องค์การสวนพฤกษศาสตร์ ได้ 45.69 คะแนน (เกรด F) 16.องค์การสวนสัตว์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ ได้ 67.91 คะแนน 17.องค์การสะพานปลา ได้ 65.07 คะแนน 18.องค์การสุรา กรมสรรพสามิต ได้ 64.57 คะแนน 19.โรงงานไพ่ กรมสรรพสามิต ได้ 74.52 คะแนน

ที่น่าสนใจในบรรดาหน่วยงานรัฐวิสาหกิจข้างต้น มีอย่างน้อย 1 แห่งที่กำลังได้รับการจับตาจากสาธารณชนในขณะนี้คือ องค์การสวนสัตว์แห่งประเทศไทยฯ ที่ได้ผลคะแนน ITA ในปี 2563 แค่ 67.91 คะแนน (เกรด C) ขณะที่ก่อนหน้านี้เมื่อปี 2562 ได้คะแนนสูงถึง 84.82 คะแนน (เกรด B เกือบผ่านเกณฑ์)

ขณะเดียวกันในช่วงปีงบประมาณ 2564 ที่มีผลบังคับใช้อยู่ในขณะนี้ ประเด็นเรื่องราวความไม่ชอบมาพากลกรณีลูกเก้งเผือกสายพันธุ์พระราชทานหายไปจากสวนสัตว์สงขลา ปัญหาความขัดแย้งภายในองค์กร รวมถึงปัญหาการร้องเรียนเรื่องทุจริตหลายกรณี อาจส่งผลอย่างมีนัยสำคัญในการประเมินผล ITA ปี 2564 หรือปีหน้า ขององค์การสวนสัตว์แห่งประเทศไทยฯ ก็เป็นได้? รายงานดังกล่าวทิ้งท้าย