นายนราพัฒน์ แก้วทอง ผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เปิดเผยว่า จากสถานการณ์ภัยแล้งที่เกิดขึ้นปัจจุบันได้ส่งผลกระทบต่อการทำการเกษตร โดยกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ได้บูรณาการทุกหน่วยงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการแก้ไขปัญหาดังกล่าว ซึ่งหนึ่งในมาตรการความช่วยเหลือคือการดำเนินโครงการขุดแหล่งน้ำในไร่นานอกเขตชลประทาน โดยการขุดสระน้ำในไร่นา ขนาด 1,260 ลูกบาศก์เมตร หรือ “บ่อจิ๋ว” ที่ดำเนินการโดยกรมพัฒนาที่ดิน เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการกักเก็บน้ำไว้ใช้ในพื้นที่ทำการเกษตรนอกเขตชลประทาน และในพื้นที่ที่ระบบส่งน้ำไปไม่ถึง ถือเป็นการเพิ่มผลผลิตและรายได้แก่เกษตรกร อีกทั้งยังเป็นการบรรเทาปัญหาภัยแล้งให้กับเกษตรกร โดยในปีงบประมาณ 2563 มีเป้าหมายในการขุดสระน้ำในไร่นา 40,000 บ่อทั่วประเทศ

    นางสาวภัทราภรณ์ โสเจยยะ รองอธิบดีกรมพัฒนาที่ดิน กล่าวเพิ่มเติมว่า ตามที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ์มอบหมายให้กรมพัฒนาที่ดิน จัดทำ “โครงการแหล่งน้ำในไร่นานอกเขตชลประทาน” โดยการขุดสระน้ำในไร่นา หรือ “บ่อจิ๋ว” นั้น เป็นการบรรเทาสภาพปัญหาภัยแล้ง ฝนทิ้งช่วง การขาดแคลนน้ำ และเพิ่มประสิทธิภาพการกักเก็บน้ำในพื้นที่เกษตรกรรม โดยจะให้เกษตรกรมีส่วนร่วมในการออกค่าใช้จ่ายสมทบ 2,500 บาท/บ่อ ซึ่งที่ผ่านมาโครงการแหล่งน้ำในไร่นานอกเขตชลประทานได้รับการตอบรับจากเกษตรในพื้นที่เป็นอย่างมาก มีการกระจายอยู่ทั่วประเทศ โดยในปีงบประมาณ 2563 กรมพัฒนาที่ดินได้ให้สถานีพัฒนาที่ดินในสังกัดทั่วประเทศ ร่วมกับหมอดินอาสาประจำหมู่บ้าน รณรงค์ประชาสัมพันธ์ขยายผลการปฏิบัติสู่เกษตรกรและประชาชน ในการร่วมกันรักษาและพัฒนาแหล่งน้ำชุมชน แหล่งน้ำในไร่นานอกเขตชลประทาน ควบคู่ไปกับการรณรงค์ให้เกษตรกรและประชนทั่วไป ได้ใช้ทรัพยากรดินและทรัพยากรน้ำอย่างรู้คุณค่ามากขึ้น เพื่อช่วยกันบรรเทาปัญหาภัยแล้งที่กำลังเผชิญอยู่ในขณะนี้

    สำหรับโครงการก่อสร้างแหล่งน้ำในไร่นานอกเขตชลประทาน ดำเนินการตั้งแต่ปี 2548 - 2562 มีจำนวนมากกว่า 500,000 บ่อ ความสามารถเก็บกักน้ำได้ 524 ล้านลูกบาศก์เมตร พื้นที่ได้รับประโยชน์มากกว่า 1 ล้านไร่ มีครัวเรือนได้รับประโยชน์มากกว่า 500,000 ครัวเรือน ซึ่งกรมพัฒนาที่ดินได้มอบหมายให้สถานีพัฒนาที่ดินทั่วประเทศ ชี้แจงทำความเข้าใจให้ความรู้กับเกษตรกรและสำรวจความต้องการของเกษตรกรที่มีความสนใจให้แสดงความจำนงเข้าร่วมโครงการด้วยความสมัครใจ ซึ่งเกษตรกรจะต้องกรอกรายละเอียดความต้องการในการสมัคร และเจ้าหน้าที่สถานีพัฒนาที่ดิน จะเรียงลำดับความต้องการเป็นข้อมูลรวบรวมเก็บไว้ และมีการแต่งตั้งคณะกรรมการพิจารณาการจัดสรรแหล่งน้ำในไร่นานอกเขตชลประทานในพื้นที่จังหวัด ตามที่ได้มอบหมายพื้นที่รับผิดชอบในแต่ละอำเภอในจังหวัดนั้น โดยมีเงื่อนไขการเข้าร่วมโครงการ ดังนี้ 1) พื้นที่ขุดสระน้ำ จะต้องเป็นพื้นที่ทำการเกษตรที่เป็นเกษตรกรเป็นเจ้าของ และมีเอกสารสิทธิ์ และมีหนังสือยินยอมให้เข้าดำเนินการขุดสระน้ำ 2) เกษตรที่เข้าร่วมโครงการจะมีส่วนร่วมในการสนับสนุนค่าใช้จ่ายในการดำเนินการขุดสระน้ำ เช่น ค่าน้ำมันเชื้อเพลิง และค่าขนย้ายเครื่องจักร จำนวน 2,500 บาทต่อบ่อ ให้ผู้รับจ้าง โดยเกษตรกรที่สนใจให้เตรียมเอกสารที่ใช้ประกอบในการสมัครประกอบด้วย 1. แบบฟอร์มความต้องการฯ 1 ฉบับ 2. แบบฟอร์มยืนยันความพร้อมฯ 1 ฉบับ 3. สำเนาบัตรประชาชน 2 ฉบับ 4. สำเนาทะเบียนบ้าน 2 ฉบับ 5. สำเนาเอกสารสิทธิ 2 ฉบับ และต้องเซ็นรับรองสำเนาถูกต้องทุกฉบับ จากนั้นกรมพัฒนาที่ดิน โดยสถานีพัฒนาที่ดินจะเข้าตรวจสอบความเหมาะสมของพื้นที่ขุดสระน้ำ และความพร้อมของเกษตรกร ภายหลังจากการขุดสระน้ำแล้ว เกษตรกรต้องมีความตั้งใจประกอบอาชีพทางการเกษตร โดยกรมพัฒนาที่ดินจะให้การสนับสนับสนับสนุนปัจจัยการผลิตทางการเกษตรตามความเหมาะสม พร้อมคำแนะนำทางวิชาการ ในการปรับปรุงบำรุงดินเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพทางการเกษตร ลดต้นทุน และไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม

   ทั้งนี้ เกษตรกรและท่านที่สนใจ โครงการแหล่งน้ำในไร่นานอกเขตชลประทาน สามารถติดต่อขอเข้าร่วมโครงการได้ที่หมอดินอาสาประจำหมู่บ้านในชุมชนของท่าน และสถานีพัฒนาที่ดินทุกแห่งทั่วประเทศ