#CSRcontent: โดย มนวิภา จูภิบาล กรรมการบริษัท วีอาร์ทวินส์ จำกัด

WOW! Smart CSR for Baby Boomer

สำนักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรมแห่งชาติ (สอวช) ให้ข้อมูลงานวิจัยเกี่ยวกับผู้สูงอายุว่าในปี 2565 ประเทศไทยจะเข้าสู่ “สังคมสูงอายุอย่างสมบูรณ์” โดยมีสัดส่วนประชากรอายุ 60 ปีขึ้นไป ในอัตราร้อยละ 20 ของจำนวนประชากรทั้งหมด และคาดว่า ในปี 2576 จะเข้าสู่การเป็น “สังคมสูงอายุระดับสุดยอด” (Active Aging) คือมีสัดส่วนประชากรที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป ในอัตราร้อยละ 28 ของประชากรทั้งหมด ซึ่งการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นจะสร้างผลกระทบในระดับบุคคล โดยเฉพาะในกลุ่มคนวัยแรงงานที่มีภาระในการดูแลผู้สูงอายุเพิ่มขึ้น

องค์การอนามัยโลก (WHO) ได้อธิบายถึงองค์ประกอบสำคัญของการเป็น Active Ageing 3 ประการ คือ การมีสุขภาพดี การมีหลักประกันและความมั่นคงในชีวิต และการมีส่วนร่วมและมีคุณค่าทางสังคม ซึ่งจะนำไปสู่การเป็นผู้สูงอายุที่ยังคุณประโยชน์ (Productive Ageing) ส่งผลให้มีความมั่นคงทางรายได้ ช่วยแก้ปัญหาภาวะขาดแคลนแรงงานของประเทศ และลดภาระพึ่งพิงสวัสดิการจากภาครัฐได้

อย่างไรก็ตาม เรากลับไม่ค่อยเห็นโครงการของรัฐและภาคประชาสังคมที่ตอบสนองรองรับการพัฒนาสังคมสูงอายุด้วยปัญญามากเท่าที่ควร KPI ในยุทธศาสตร์เกี่ยวกับผู้สูงอายุ ก็มุ่งไปสู่การขจัดความยากจนและการดูแลสุขภาพ การจัดอบรมต่างๆ ก็ยังเน้นไปที่ทำอาหาร เสริมสวย เย็บปักถักร้อย เต้นรำ คนสูงวัยที่ทำงานออฟฟิศมาตลอดชีวิต ส่วนใหญ่ก็ไม่เคยเย็บผ้า ร้อยลูกปัด เหมือนมาทำงานใหม่ที่ไม่คุ้นเคย หรือให้ผู้สูงวัยแก้เหงาด้วยการเป็นจิตอาสาในชุมชน ช่วยเลี้ยงเด็ก ช่วยดูแลผู้ป่วยติดเตียง ซึ่งต้องใช้เรี่ยวแรงไม่เหมาะกับสภาพร่างกาย พาลจะหดหู่ป่วยตามไปด้วย รวมแล้วน่าจะเสียงบประมาณโดยไม่คุ้มค่านัก ไม่มี productivity และไม่ได้พัฒนาการเรียนรู้ให้ทันยุคสมัย

ถึงกระนั้น บริษัทเอกชนอย่าง Data Wow ผู้ให้คำปรึกษาและบริการ Digital Transformation Solutions ชั้นนำในประเทศไทย กลับมองเห็นถึงคุณค่าของการพัฒนาสังคมสูงอายุในแบบที่แตกต่างไป สะท้อนได้จากการจัดกิจกรรมเพื่อสังคมสำหรับผู้สูงอายุในรูปแบบของการพัฒนาความรู้แบบดิจิทัล ที่ไม่ใช่เป็นเพียงแค่การอบรมธรรมดาทั่วไป แต่เป็นการจ้างงานที่เปิดโอกาสให้ผู้สูงอายุได้ใช้ศักยภาพในการทำงานและสร้างรายได้ที่ยั่งยืน เช่น งานบันทึกเสียงประโยคสั้นๆ 500 ประโยค สำหรับใช้ในการพัฒนา AI Model กลุ่ม Smart Home และ Healthcare ของผู้สูงอายุ เป็นต้น  

ซึ่งหากพิจารณาในแง่ของการส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุนั้น การบันทึกเสียงนับว่าเป็นกิจกรรมที่เหมาะสมและช่วยรักษาสุขภาพของผุ้สูงอายุได้เป็นอย่างดี โดยเฉพาะการบริหารปอด ซึ่งจากข้อมูลของกรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุขพบว่า ความจุปอดของคนจะลดลงตามอายุ ชายอายุ 17-19 ปี มีความจุปอดสูงสุด 57.6 มิลลิลิตรต่อกิโลกรัมน้ำหนักตัว แต่เมื่ออายุ 60-69 ปี ความจุปอดจะลดเหลือ 39 มิลลิลิตรต่อกิโลกรัมน้ำหนักตัว ส่วนหญิงจากความจุปอดสูงสุด 45.6 มิลลิลิตรต่อกิโลกรัมน้ำหนักตัว จะลดเหลือ 31 มิลลิลิตรต่อกิโลกรัมน้ำหนักตัว ดังนั้น วิธีหนึ่งในการบริหารปอดให้มีความแข็งแรงและมีสมรรถภาพในการทำงานที่ดีได้ คือ กิจกรรมการออกเสียง เช่น ร้องเพลง สวดมนต์ อ่านหนังสือ รวมไปถึงการหัวเราะด้วยเช่นกัน

นอกจากนั้น จากการศึกษาของมหาวิทยาลัย Waterloo ในแคนาดา พบว่า การอ่านออกเสียง ช่วยให้เราจำได้เก่งขึ้น โดย “การกระทำสองทาง” คือการพูด และการได้ยินเสียงที่ตัวเองพูดออกมานั้น จะช่วยให้สมองสามารถจัดเก็บข้อมูลเพื่อทำให้สิ่งเหล่านี้กลายเป็นความจำระยะยาวได้ เรียกว่า Production Effect  และการฟังคำเดิมซ้ำๆ ช่วยเพิ่ม Verbal Memory หรือหน่วยความจำในการรับรู้จากการได้ยิน เพื่อการจดจำ และทำความเข้าใจกับสิ่งที่ได้ยินอีกด้วย

จะเห็นได้ว่า การจัดกิจกรรม CSR ของ Data Wow นั้น ได้รับการออกแบบให้เหมาะสมและส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุในหลากหลายด้าน อีกทั้งยังก่อให้เกิดการพัฒนาความรู้ที่ทันสมัย ผ่านขั้นตอนการทำงานที่ทำในระบบดิจิทัล นับตั้งแต่การสมัครงาน การกรอกข้อมูล ไปจนถึงขั้นตอนการอัดเสียง ท้ายที่สุดทำให้ผู้สูงอายุรู้สึกภาคภูมิใจในตัวเอง และมีความสุขจากการได้ทำงานด้วยเทคโนโลยีสมัยใหม่ช่วยลดช่องว่างของความเข้าใจร่วมกับบุตรหลาน และยังเป็นประโยชน์กับสุขภาพ    

ยกตัวอย่างเอกชนแล้ว ก็ขอยกตัวอย่างโครงการภาครัฐบ้าง มี Platform Digital ภายใต้แผนบูรณาการเตรียมความพร้อมของภาครัฐเพื่อรองรับสังคมสูงวัย ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 อาทิ Retro OK  โดย ดร.มาลียา โชติสกุลรัตน์ ผู้อำนวยการฝ่ายส่งเสริมและสนับสนุนการพัฒนาคุณภาพชีวิตและความมั่นคง สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิทัล (DEPA) กล่าวถึงแนวคิดในการสร้างพื้นที่ออนไลน์ Retro OK ว่า ตั้งขึ้นด้วยจุดประสงค์ที่อยากให้เป็นสเปซสำหรับผู้สูงอายุที่ต้องการอับเดตความรู้ด้านดิจิทัลและการใช้โซเชียลมีเดียต่างๆ  มุ่งหวังให้เอาไปใช้แล้วเกิดประโยชน์และอำนวยความสะดวกในชีวิต เช่น Application ที่ทำให้เขาติดต่อสื่อสารกับเพื่อนหรือลูกหลานได้ ใช้สั่งอาหารได้ ใช้ชีวิตได้อย่างเพลิดเพลินขึ้น หรือใช้เป็นเครื่องมือในการสร้างสรรค์สิ่งใหม่ๆ เช่น ตัดต่อคลิป เขียนบล็อก ทำเพจ ทำ e - commerce หรือทำเป็นช่องยูทูบของเขาเอง

ก็หวังว่าจะทันสำหรับการเปลี่ยนแปลงของสังคมในอนาคตอันใกล้นี้